Werkgroepen synthesewetenschap
Projecten omtrent synthesewetenschap brengen experts uit verschillende disciplines samen om bestaand onderzoek en kennis te analyseren, integreren en synthetiseren. Door informatie uit verschillende vakgebieden te combineren ontstaan nieuwe inzichten en innovatieve oplossingen. Het Belgisch Klimaatcentrum lanceert regelmatig oproepen voor voorstellen voor werkgroepen omtrent synthesewetenschap om de klimaatgerelateerde onderzoekscapaciteit te versterken en de overdracht van wetenschappelijke kennis te verbeteren.
Deze projecten dekken alle onderzoeksdomeinen van het Centrum (fysisch klimaat, terrestrische, maatschappelijke en technologische aspecten van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering) om een brede en interdisciplinaire aanpak van klimaatuitdagingen te garanderen. In elke werkgroep werken wetenschappers en belanghebbenden samen om interdisciplinair onderzoek te stimuleren, innovatieve methoden toe te passen en geavanceerde analysetechnieken te gebruiken. Het doel is om bestaande informatie te synthetiseren ter ondersteuning van wetenschappelijk onderbouwde besluitvorming in de Belgische publieke en private sector.
Open oproepen
Momenteel zijn er geen openstaande oproepen. Schrijf u in voor onze nieuwsbrief en volg ons op LinkedIn om op de hoogte te blijven van toekomstige financieringsmogelijkheden.
Huidige werkgroepen
◼️ Effecten van 'climate overshoot' op het functioneren van landecosystemen
Beschrijvende titel: Effecten van 'climate overshoot' op het functioneren van landecosystemen: een synthese van globale gegevens en modellen. Korte titel: CLOVER Hoofdonderzoekers: Céline De Caluwé; Prof. Dr. Hugues Goosse; Prof. Dr. Wannes Hubau; Prof. Dr. Hans Verbeeck. PROJECT: Context Volgens het IPCC-rapport over de opwarming van de aarde met 1,5°C, omvatten de meeste emissiescenario's die de opwarming tot 1,5°C beperken tegen 2100 een periode van temperatuuroverschrijding[1]. Een temperatuuroverschrijding is de tijdelijke overschrijding van een specifiek niveau van globale opwarming (bijvoorbeeld 1,5°C) gedurende een bepaalde periode, gevolgd door een daling tot of onder dat niveau[2]. Dergelijke temperatuuroverschrijdingstrajecten worden gerealiseerd door verbeterde antropogene CO2-verwijdering uit de atmosfeer en -opslag, bijvoorbeeld via negatieve emissietechnologieën en geologische CO2-opslag. De overschrijdingsperiode duurt vaak meerdere decennia. Omdat het huidige beleid voor de vermindering van broeikasgasemissies nog onvoldoende is om de opwarming te beperken tot 1,5°C of zelfs 2°C, krijgen temperatuuroverschrijdingstrajecten steeds meer aandacht van wetenschappers en beleidsmakers[3,4]. Samenvatting en doelstellingen Het project onderzoekt de effecten van klimaatoverschrijdingsscenario's of 'climate overshoot' op ecosystemen door geavanceerde modellering te combineren met gegevens van waarnemingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een nieuw ontwikkelde AI-gebaseerde emulator die de brug slaat tussen modellen en waargenomen gegevens. Dit maakt voorspellingen mogelijk over hoe ecosystemen kunnen reageren op klimaatoverschrijdingsscenario's. Voor de training en validatie van de emulator worden gegevens gesynthetiseerd uit experimentele en modelleringsstudies die klimaatvariabelen hebben gemanipuleerd, evenals langetermijngegevens uit het ICOS-netwerk en inventarisatieplots. De emulator wordt getest voor casestudies in West-Europa en het Congobekken om de bevindingen te valideren, met focus op beleidsrelevante resultaten. Het project beoogt uiteindelijk wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen te co-creëren en beleidsmatige en maatschappelijke antwoorden op klimaatoverschrijding te ondersteunen, met een duidelijke impact buiten het academisch onderzoek. Referenties [1] Rogelj J et al., 2018 Mitigation pathways compatible with 1.5°C in the context of sustainable development. In Global warming of 1.5°C. An IPCC special report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty (eds Masson-Delmotte V et al.). Cambridge, UK: Cambridge University Press. [2] Matthews JBR et al., 2021 Annex VII: Glossary. In Climate change 2021: The physical science basis. Contribution of working group I to the sixth assessment report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (eds Masson-Delmotte V et al.), pp. 2215-2256. Cambridge, UK: Cambridge University Press. [3] Liu PR and Raftery AE, 2021. Country-based rate of emissions reductions should increase by 80% beyond nationally determined contributions to meet the 2C target. Communications earth & environment, 2(1), p.29. [4] Meyer AL, Bentley J, Odoulami RC, Pigot AL and Trisos CH, 2022. Risks to biodiversity from temperature overshoot pathways. Philosophical Transactions of the Royal Society B, 377(1857), p.20210394. Ondersteund door: Belgisch Klimaatcentrum Startdatum: Oktober 2025 Einddatum: Oktober 2027
◼️ Maatschappelijke kantelpunten en socio-ecologische ongelijkheden
Beschrijvende titel: Het ontrafelen van maatschappelijke kantelpunten en hun verbanden met socio-ecologische ongelijkheden. Dynamiek naar een Rechtvaardige Transitie in België tegen 2050 Korte titel: EQUAL_TIP Hoofdonderzoekers: Prof. Tom Bauler; Dr. Aurore Fransolet; Prof. Brecht Devleesschauwer; Dr. Adeline Otto; Prof. Pascale Vielle. PROJECT: Context Kantelpunten kunnen optreden in complexe systemen met niet-lineaire dynamiek en sterke zelfversterkende terugkoppelingen. Hierbij kunnen kleine verstoringen grote systeemreacties veroorzaken die leiden tot een kwalitatieve verandering in de toekomstige toestand[1]. Kantelpunten bestaan in het klimaatsysteem, in ecosystemen en in maatschappelijke systemen, die in het Antropoceen steeds meer met elkaar verweven raken. Recent krijgen maatschappelijke kantelprocessen toenemende aandacht vanwege hun potentiële rol in een snelle mondiale transformatie naar koolstofneutrale samenlevingen. Maatschappelijke kantelprocessen - zoals aanstekelijke en snel verspreidende veranderingen in technologische en energiesystemen, politieke mobilisatie, financiële markten, structurele reorganisatie en socio-culturele normen en gedragingen - kunnen belangrijke aanjagers zijn voor klimaatactie[2]. Samenvatting & doelstellingen "De transitie zal rechtvaardig zijn, of ze zal helemaal niet plaatsvinden". Een rechtvaardige transitie die sociale ongelijkheden en ecologische degradatie geïntegreerd aanpakt is essentieel vanwege de structurele dynamische verbinding tussen sociale en ecologische problemen. De bestaande wetenschappelijke kennis over maatschappelijke kantelpunten en socio-ecologische ongelijkheden is sterk versnipperd over verschillende disciplines en onderzoekstradities. Dit geldt zowel voor kennis over de dynamiek van socio-ecologische rechtvaardigheid in virtueuze cirkels als voor kennis over het bestaan en de dynamiek van socio-ecologische onrechtvaardigheid in vicieuze cirkels. Het project streeft ernaar synthetische kennis te ontwikkelen over deze vicieuze en virtueuze dynamieken met betrekking tot socio-ecologische (on)rechtvaardigheid. Deze kennissynthese en -integratie wordt gerealiseerd door toekomstgerichte scenario-ontwikkeling met een breed spectrum aan academische experts en belanghebbenden. De resultaten van deze synthese zullen breed worden gedeeld met Belgische beleidsmakers en besluitvormers. Referenties [1] Lenton TM, 2013. Environmental tipping points. Annual Review of Environment and Resources, 38, pp.1-29. [2] Otto IM, Donges JF, Cremades R, Bhowmik A, Hewitt RJ, Lucht W, Rockström J, Allerberger F, McCaffrey M, Doe SS and Lenferna A, 2020. Social tipping dynamics for stabilizing Earth's climate by 2050. Proceedings of the National Academy of Sciences, 117(5), pp.2354-2365. Ondersteund door: Belgisch Klimaatcentrum Belanghebbenden: Nog te bevestigen Startdatum: Nog te bevestigen Einddatum: Nog te bevestigen
Afgelopen werkgroepen
Op dit moment zijn er geen afgelopen werkgroep projecten.